Wykres kołowy (ang. pie chart) to jedna z podstawowych form wizualizacji danych. Pomimo, że jest szeroko wykorzystywany wśród mediów i biznesu, to jednak wzbudza kontrowersje, szczególnie wśród bardziej zaawansowanych analityków. Powszechnie służy do porównywania proporcji. Obszar koła symbolizuje 100%, a pole, długość łuków i szerokość kątów środkowych jego wycinków odpowiada procentowemu udziałowi naszych zmiennych w całości.
Jak zrobić wykres kołowy w Tableau?
Budowa wykresu kołowego (pie chart) w Tableau to prosta sprawa, jest to jedna ze standardowych wizualizacji dostępnych w Show Me. Wystarczy, że przerzucimy sobie kategorie, które chcemy wizualizować do Rows lub Columns, a miarę na Text. Utworzy nam się tabela, a z menu Show Me wybierzemy Pie Chart.
Alternatywnie, korzystając wyłącznie z Marks Shelf, możemy przerzucić sobie kategorię na Colors, miarę na Details i Size, a z rozwijanego menu kształtów wybrać Pie. Efekt będzie ten sam.
W jakich sytuacjach unikać stosowania wykresów kołowych?
Często słyszy się, żeby w miarę możliwości rezygnować z wykresów kołowych, jakoby miały one niedokładnie przedstawiać dane.
Dzieje się tak dlatego, że mamy naturalny problem z prawidłowym przetworzeniem i porównaniem wielkości wycinków koła i ich kątów. A stosując wykresy kołowe właśnie o to prosimy naszych odbiorców. Dodatkowo, wydłuża to proces naszego przetwarzania danych, a przecież w wizualizacji chodzi nam o coś zupełnie przeciwnego. Poniżej zamieściliśmy kilka sytuacji, w których zdecydowanie powinniśmy wybrać inne metody wizualizacji niż wykresy kołowe.
1. Zbyt małe różnice pomiędzy udziałem poszczególnych kategorii
Przyjrzyjmy się poniższej wizualizacji. Spróbujmy określić który ze stanów: Wyoming, South Dakota i Maine miał największy udział w sprzedaży.
Odpowiedź na to pytanie jest następująca:
Z pewnością nie było to łatwe do dostrzeżenia gołym okiem.
2. Zbyt wiele kategorii
W przypadku wielu kategorii legenda staje się bardzo obszerna, a my zmuszamy naszego odbiorcę do ciągłego przeskakiwania wzrokiem, aby połączył informacje. Co prawda, możemy spróbować rozwiązać ten problem dodając etykiety do wycinków, ale wtedy „zaśmiecamy” nasz wykres, co negatywnie przekłada się na końcowy odbiór naszej wizualizacji.
Prawda, że mało przyjemne dla oka?
Kiedy stosować wykres kołowy?
Być może zauważyłeś, na powyższym przykładzie, że użycie wykresu kołowego przy wielu kategoriach nie ma sensu. Przyjmij założenie, że istnieją dużo lepsze metody wizualizacji wielkości i postaraj się ograniczyć stosowanie wykresu kołowego do minimum.
1. Gdy mamy mało kategorii
Kiedy naprawdę koniecznie musisz pokazać dane na wykresie kołowym spróbuj zredukować liczbę kategorii na wizualizacji do maksymalnie pięciu i posortuj dane malejąco. Ułatwisz w ten sposób możliwość odczytania danych swoim odbiorcom.
2. Gdy musimy pokazać udział konkretnej zmiennej w całości
Wykres kołowy sprawdzi się wszędzie tam, gdzie musimy pokazać np. udział sprzedaży konkretnego produktu w całkowitych przychodach. Lub po prostu porównując ze sobą dwie kategorie.
3. Gdy mamy dodatkowy kontekst
Wykres kołowy (pie chart) dobrze sprawdza się gdy musimy zaprezentować tylko kilka kategorii w nałożonym na nie kontekście, np. geograficznym. Prezentujemy przykład gdzie wielkość koła wskazuje zarówno na wielkość sprzedaży na wskazanych rynkach, a jego podział na udział czterech kategorii w sprzedaży. Zaletą wykresu kołowego jest to, że można bardzo szybko udzielić odpowiedzi: gdzie jest więcej, mniej, nie szukając jej w liczbach, tylko w aspektach wizualnych.
Jak nie wykres kołowy, to co?
Do wizualizowania wielkości odpowiednio sprawdzi się tradycyjny wykres kolumnowy, który po posortowaniu, dobrze nam pokaże ilościowe różnice między kategoriami.
Jeżeli chcielibyśmy pokazać dane w formie rankingu, jeszcze lepiej sprawdzi się wykres słupkowy.
Jeżeli chcemy jednak dane pokazać jako udział w całości możemy użyć skumulowanego wykresu słupkowego. Tutaj jednak również występuje problem z porównywaniem kategorii, ale swoje zadanie spełnia lepiej niż wykres kołowy. Łatwiej nam porównywać wysokości, niż pole, czy kąt wycinka koła.
Podsumowanie
Podsumowując – to nie jest tak, że wykresy kołowe są bezużyteczne, za to są zdecydowanie nadużywane. Korzystajmy z nich wyłącznie, w przypadkach kiedy wiemy, że jest to bezpieczne i nie wprowadzimy naszego odbiorcy w błąd. W innych sytuacjach wybierajmy alternatywne metody.
